Piyasa hâlâ konuşuyor

Bir zamanlar Majamalu’nun Bitcoin forumlarında olan bitenleri anlattığını duymuştum: silinen gönderiler, sistematik kullanıcı yasaklamaları, hakaretler ve benzeri olaylar. Onun anlatımından, bu ortamların bir tür dini mezhebe dönüştüğünü çıkardım. Söylediklerine tam olarak inanmadım, ta ki Facebook gruplarında fikir beyan etmeye karar verene kadar: Yaptığım tek şey, saygı çerçevesinde, Bitcoin Cash’in (BCH) neden Bitcoin’den (BTC) daha üstün olduğunu düşündüğümü belirtmekti.

Majamalu başıma gelecekler konusunda beni uyarmıştı ve söylemeliyim ki haklıydı. Aldığım yanıtların neredeyse tamamı alay ve hakaret doluydu. Ama hepsi değil. Bana sundukları tek argüman oldukça dikkat çekiciydi: “Piyasa zaten konuştu.” Beni anlamamı istedikleri şey şuydu: Bitcoin BTC ile Bitcoin BCH arasındaki büyük fiyat farkı nedeniyle, insanlar serbest piyasada hangisinin daha iyi olduğuna zaten karar vermişti.

Gerçekten de, kripto para dünyasında kimseye zorunluluk yok, herkes özgürce seçim yapabilir. Öyle olsa da, BTC’nin körü körüne savunucularının ısrarla göz ardı ettiği bazı şeyleri netleştirmeye değer buluyorum. İnsanların büyük çoğunluğu hâlâ kripto paraların ne olduğunu, nasıl çalıştığını, nasıl üretildiğini, diğer seçeneklere göre ne gibi avantajlar sunduğunu anlamaya çalışıyor. Kripto paralar çok yakın bir geçmişte ortaya çıktı ve tüm devrimci yenilikler gibi şüphe ve birçok soruyu da beraberinde getirdi.

Ama şüphe etmeye cesaret eden ve sabırla araştıranlar, uzun vadede genellikle ödülü alanlar olur; tıpkı en başından bu konuyu derinlemesine inceleyen öncüler gibi. Bu öncülere saf veya deli, bazen de suçlu denildi; “uzmanlar” ise Bitcoin’in yakında yok olacağını öngördü.

Başta Bitcoin’le alay edenler, kripto paranın geçici değer düşüklüğüne ya da şoke edici fiyat düşüşlerine işaret edenler, bugün BTC’de meydana gelen olumsuz değişiklikleri eleştirenlerle dalga geçiyorlar. Kullandıkları argümanlar ise, eskiden itibari para destekçileri ile merkez bankalarının kullandığıyla aynı.

Biz eskiden BTC’yi savunur, her yönden gelen saldırılara karşı koyardık. Bunu, avantajlarını anladığımız ve bu paranın fiat paralarla rekabet etme potansiyeline inandığımız için yapardık – tıpkı bugün BTC savunucularının önerdiği gibi onu desteklemek için değil. Bizim için, eşler arası elektronik nakit olarak var olması, devletin güç genişlemesini sınırlamak açısından vazgeçilmezdi. En başından beri bunun için mücadele ettik.

Ancak, Majamalu’nun podcast bölümlerinin birinde sorduğu soruyu yinelemek gerekiyor: Eğer Satoshi Nakamoto’nun önerisi, bugünkü BTC savunucularının önerdiği gibi olsaydı, BTC yükselir miydi? Yani, yaratılan kripto para, insanları onu değer saklama aracı olarak kullanmaya zorlamak için aşırı yüksek ücretlere sahip olsaydı ya da yalnızca milyonlarca dolarlık işlemler için kullanılsaydı; ya da banka kadar yavaş ya da daha yavaş işlem alternatifi olarak sunulsaydı; ya da Bitcoin göndermek için düşük maliyetli bir yol bulmak adına aracı kurumlara başvurmak gerekli olsaydı; ya da tanıtıcıları, neredeyse tüm işlemler için itibari para kullanmaya devam etmemizi önerseydi… Ne olurdu?

Bugünkü BTC dünyasına girerken, birçok üyesinin kripto ekosistemine çok geç katıldığı, BTC’ye yatırım yaparken ne yaptığını tam olarak bilmediği ve temel ekonomik bilgiye sahip olmadığı izlenimi oluşuyor. BTC fiyatındaki artış bu tür yatırımcıların düşünmesini teşvik etmiyor; onlar da kendilerini kararlarını yeniden gözden geçirmeye zorlayabilecek her şeye karşı savunmaya geçiyorlar – örneğin, Satoshi’nin projesinin canlılığını hâlâ sürdüren BCH gibi.

Piyasanın “zaten konuştuğunu” söylemek aptalcadır. Piyasa her zaman konuşur; piyasada hiçbir şey kesin değildir. Artık geri dönüş yok, hiçbir şey değişmeyecek diyenler ya ekonominin nasıl işlediğini anlamıyordur ya da kendi yatırımlarını (kötü bir şekilde) savunmaya çalışıyordur.

Bu durumu, WhatsApp ile diğer anlık mesajlaşma uygulamaları arasındaki rekabetle açıklayabiliriz. Yıllar önce, yalnızca WhatsApp ile kısa mesaj gönderebilirken, diğer uygulamalar sesli mesaj ya da hatta görüntülü arama sunuyordu. Ama derler ya, önce gelen kazanır. Daha önce de belirttiğim gibi, piyasa sürekli konuşur; WhatsApp ilerlemeseydi, piyasa onu cezalandırabilirdi ve bu yüzden şirket hizmetlerini geliştirdi. Aslında, son zamanlarda, WhatsApp’ın gizliliğiyle ilgili şüpheler, Signal ve Telegram gibi şirketler tarafından kullanıldı, onlar da kısa sürede beklenmedik bir şöhret ve şaşırtıcı kullanıcı artışı yaşadı.

Tüketicinin cezalandırması gelecekte daha da sert olabilir, çünkü piyasa konuşmayı bırakmadı ve asla bırakmayacak. WhatsApp harekete geçmeye karar verdi, önce hizmetlerini geliştirdi, sonra da gizlilik sorunlarını açıklamaya çalıştı. BTC geliştiricileri ise tam tersini yaptı: Aynı yolda gururla ilerlemeye devam ediyorlar, her şeyin daha yeni başladığını garanti ediyorlar; ücretlerin artmaya devam edeceğini ve bizim de bunu kutlamamız gerektiğini söylüyorlar.

Bu arada, piyasa hâlâ konuşmaya devam ediyor, onlar onu susturmak istese de.