Giá thị trường không phải là Giá trị thị trường: nhà đầu tư cần hiểu sự khác biệt này

2025-12-25 03:15:34

Nhiều người nhầm lẫn giữa Market Price (giá thị trường) và Market Value (giá trị thị trường). Họ nghĩ đó là một, nhưng thực tế hai thuật ngữ này có ý nghĩa khác nhau rất nhiều, và hiểu rõ sự khác biệt này sẽ giúp quyết định đầu tư của bạn tốt hơn rất nhiều.

Những điều cần biết trước

Market Price (giá thị trường) là mức giá hình thành từ cuộc đấu giá giữa người mua và người bán trong một khoảng thời gian nhất định. Nếu bên mua nhiều hơn, giá sẽ tăng; nếu bên bán nhiều hơn, giá sẽ giảm. Giá này thay đổi từng giây, từng phút theo cảm xúc của thị trường.

Market Value (giá trị thị trường) là một khái niệm khác, là ước lượng giá trị thực của công ty dựa trên tình hình hiện tại. Được tính theo công thức:

Giá trị thị trường = Giá cổ phiếu hiện tại × Tổng số cổ phần phổ thông

Ví dụ, công ty AAA có 300 triệu cổ phần, giá cổ phiếu hiện tại là 1.50 baht, vậy Market Value của AAA là 450 triệu baht.

Market Price thay đổi từng phút, nhưng Market Value ổn định hơn

Điểm khác biệt quan trọng nhất là thời gian. Market Price không ngừng biến động, theo các cú pull back, push up của thị trường. Ví dụ, Apple mua lúc sáng với giá 150 đô la, chiều có thể là 148 đô la.

Trong khi đó, Market Value ổn định hơn. Nhà đầu tư dùng nó để phân tích dài hạn, xem công ty đó có thực sự đáng giá bao nhiêu trong 1-3 năm tới, chứ không phải hôm nay hay ngày mai.

Ai quan tâm đến gì?

Nhà giao dịch ngắn hạn (Day Traders) tập trung vào Market Price cả ngày, cố gắng bắt đúng thời điểm mua thấp bán cao để kiếm lợi nhanh.

Nhà đầu tư dài hạn (Value Investors) bình tĩnh hơn, chú trọng vào Market Value hơn. Họ tự hỏi: “Công ty này giá cao hay rẻ?” “Theo giá trị thực, tôi có mua được giá tốt không?”

Các yếu tố ảnh hưởng đến sự thay đổi của Market Value

Dù Market Value ổn định hơn, nhưng không phải là không đổi. Những yếu tố sau có thể làm thay đổi nó:

Hiệu quả hoạt động của công ty - Nếu lợi nhuận tăng, doanh thu tăng, Market Value cũng tăng.
Tình hình kinh tế - Nếu nền kinh tế tốt, khách hàng có nhiều tiền hơn, công ty bán được nhiều hơn.
Niềm tin và khả năng lãnh đạo - Ban lãnh đạo có tầm nhìn tốt sẽ giúp nhà đầu tư tin tưởng vào tương lai.
Chất lượng sản phẩm và dịch vụ - Khách hàng hài lòng hơn, doanh số tăng theo.
Khả năng thanh toán nợ - Nếu công ty có tiền mặt đủ, nợ ít, nhà đầu tư sẽ yên tâm hơn.

Market Value thể hiện dưới dạng nào?

Loại 1: Market Value của công ty

Dùng cho các công ty có cổ phiếu giao dịch trên sàn chứng khoán, tính bằng:

Tổng số cổ phiếu đang lưu hành × Giá đóng cửa cuối ngày. Con số này cho biết “thị trường đánh giá công ty này có giá trị bao nhiêu”.

Loại 2: Market Value của tài sản

Với các tài sản không giao dịch trên sàn, như bất động sản hoặc giấy tờ quyền sở hữu khác, cần dùng phương pháp định giá riêng, thường do chuyên gia định giá thực tế để có kết quả gần đúng với giá trị thực.

Market Cap cũng liên quan

Market Capitalization (vốn hóa thị trường) hay gọi tắt là Market Cap, là tổng giá trị của tất cả cổ phiếu đang lưu hành của công ty. Con số này thể hiện thị trường nghĩ gì về giá trị tổng thể của công ty.

Ví dụ, Apple Inc. cuối năm 2023 có Market Cap lên tới 3 triệu tỷ đô la Mỹ, thể hiện quy mô và tiềm năng của công ty.

Market Value và Book Value: Cha mẹ và con

Book Value (giá trị sổ sách) là giá trị tài sản ròng, tính theo công thức:

Giá trị sổ sách = Tổng tài sản - Tổng nợ phải trả

Ví dụ, công ty BBB có tài sản 500 triệu, nợ 250 triệu, vậy Book Value = 250 triệu. Con số này cho biết, nếu bán hết tài sản để trả nợ, phần còn lại dành cho cổ đông là bao nhiêu.

Trong khi đó, Market Value dựa trên ý kiến của thị trường, nhìn về tương lai. Thường cao hơn nhiều so với Book Value vì thị trường kỳ vọng công ty sẽ phát triển trong tương lai.

Tóm lại:

Market Value: nhanh nhạy, điều chỉnh theo cảm xúc thị trường, nhà đầu tư dùng để đánh giá cơ hội.
Book Value: sơ bộ theo sổ sách, dùng để đánh giá rủi ro.

Nhược điểm khi chỉ dựa vào Market Value

Biến động theo mùa vụ - Giá cổ phiếu thay đổi theo cảm xúc, có thể không phản ánh hiệu quả thực của công ty.
Không bao quát hết tất cả - Market Value dựa trên giá cổ phiếu, có thể bỏ qua các yếu tố quan trọng như lợi nhuận thực, cấu trúc chi phí, chất lượng quản lý.
Một số công ty không có sàn - Không có Market Value dễ dàng để định giá.
Thị trường không luôn cân bằng - Thời kỳ bong bóng dot-com, thị trường đưa ra giá cao không đúng với giá trị thực.

Chìa khóa cho nhà đầu tư

Khi dùng Market Value để phân tích, nên kết hợp với các chỉ số khác như P/E, ROE hoặc cảm nhận cá nhân về công ty. Đừng chỉ nhìn vào con số đơn lẻ.

Market Value cho biết cách thị trường nghĩ gì, nhưng nhiệm vụ của nhà đầu tư là “suy nghĩ khác đi” và “suy nghĩ sâu hơn” luôn luôn.

Xem bản gốc

Trang này có thể chứa nội dung của bên thứ ba, được cung cấp chỉ nhằm mục đích thông tin (không phải là tuyên bố/bảo đảm) và không được coi là sự chứng thực cho quan điểm của Gate hoặc là lời khuyên về tài chính hoặc chuyên môn. Xem Tuyên bố từ chối trách nhiệm để biết chi tiết.