Cách xem cổ tức cổ phiếu và chọn mua cổ phiếu trả cổ tức một cách thông minh

Tại sao phải đầu tư vào cổ phiếu trả cổ tức

Cổ phiếu trả cổ tức là một lựa chọn đầu tư hấp dẫn, đặc biệt khi thị trường khá yên tĩnh và không có nhiều biến động. Đặc điểm chính là có thể tạo ra dòng tiền liên tục từ việc giữ cổ phiếu, tương tự như nhận lãi từ gửi tiết kiệm định kỳ, nhưng vẫn có cơ hội tăng trưởng vốn nhờ vào việc điều chỉnh giá cổ phiếu trong tương lai. Một lợi ích khác là nhà đầu tư sẽ trở thành chủ sở hữu của một phần công ty và có quyền chia sẻ lợi nhuận của doanh nghiệp.

Cổ phiếu trả cổ tức là gì? Vai trò của việc chi trả cổ tức

Cổ phiếu trả cổ tức nghĩa là cổ phiếu của công ty có chính sách chi trả cổ tức đều đặn từ lợi nhuận hàng năm. Việc chi trả nhiều hay ít phụ thuộc vào lợi nhuận mà công ty tạo ra và sự phê duyệt của đại hội cổ đông.

Ví dụ: Công ty ABC công bố trả cổ tức 1.75 บาท/cổ phiếu. Nếu nhà đầu tư nắm giữ 10,000 cổ phiếu và giữ đến ngày chốt quyền, sẽ nhận được cổ tức 17,500 บาท (chưa trừ thuế). Dù là cổ đông cũ hay mua thêm vào ngày cuối cùng trước ngày chốt quyền, đều nhận được cổ tức này.

Điều cần hiểu là, tiền cổ tức đến từ lợi nhuận của công ty chứ không phải từ vốn của công ty. Mỗi năm, công ty sẽ phân chia lợi nhuận để tiếp tục đầu tư và trả lại phần còn lại cho cổ đông. Lợi nhuận dùng để chi trả có thể là lợi nhuận ròng trong năm đó, lợi nhuận đặc biệt hoặc lợi nhuận tích lũy từ các năm trước.

Các loại hình chi trả cổ tức mà nhà đầu tư cần biết

Chi trả bằng tiền mặt

Phương thức phổ biến nhất, mang lại lợi nhuận trực tiếp vào tài khoản ngay lập tức. Phương thức này có thuế 10%, có thể trừ vào thuế cuối năm.

Chi trả bằng cổ phiếu phổ thông

Công ty phát hành cổ phiếu mới thay vì trả tiền mặt, giúp giữ dòng tiền cho công ty. Người sở hữu cổ phiếu có thể chọn giữ thêm cổ phiếu hoặc bán ra để lấy tiền mặt. Nhược điểm là số lượng cổ phiếu trên thị trường tăng lên, làm giảm giá cổ phiếu (Dilute).

Cổ tức hàng năm

Chi trả dựa trên lợi nhuận hàng năm sau khi kết thúc kỳ kế toán, đã được phê duyệt tại đại hội cổ đông và thực hiện trong tháng tiếp theo.

Cổ tức tạm thời

Là khoản chi trả đặc biệt ngoài kỳ hàng năm, một số công ty có thể trả thêm trong giữa năm, chỉ có sự phê duyệt của ban giám đốc.

Cách xem lợi nhuận cổ tức của cổ phiếu - Các chỉ số quan trọng cần hiểu

Khi chọn cổ phiếu trả cổ tức, cần nắm rõ các thuật ngữ để phân tích và so sánh giữa các công ty.

Chính sách chi trả cổ tức (Dividend Policy)

Mỗi công ty có chính sách riêng, ví dụ: Công ty INTUCH có chính sách trả 100% cổ tức từ công ty con, còn PTT trả không dưới 25% lợi nhuận ròng sau trừ dự phòng. Các chính sách này là khung chung, tỷ lệ thực tế cần được phê duyệt bởi cổ đông.

( Tỷ lệ chi trả cổ tức )Dividend Payout Ratio(

Tính bằng )Tiền cổ tức trên mỗi cổ phiếu ÷ Lợi nhuận ròng trên mỗi cổ phiếu### × 100. Điều này cho thấy công ty phân chia lợi nhuận như thế nào cho cổ đông.

Ví dụ: Năm 2565, INTUCH trả cổ tức 4.72 บาท/cổ phiếu, lợi nhuận ròng 3.28 บาท, tỷ lệ chi trả 144% (có nghĩa là lấy lợi nhuận tích lũy để chi trả). Trong khi đó, PTT trả 2 บาท từ lợi nhuận ròng 2.64 บาท, tỷ lệ 75%.

( Lợi tức cổ tức )Dividend Yield(

Tính bằng )Tiền cổ tức trên mỗi cổ phiếu ÷ Giá cổ phiếu### × 100, thể hiện phần trăm lợi nhuận nhà đầu tư nhận được so với chi phí mua cổ phiếu.

Ví dụ: INTUCH trả 4.72 บาท, giá đóng cửa 72.75 บาท, lợi tức 6.5%. Nếu mua ở giá 50 บาท, lợi tức là 9.44%. Nếu mua ở giá 80 บาท, còn lại 5.9%.

5 tiêu chí cần kiểm tra khi mua cổ phiếu trả cổ tức

Đầu tư cổ phiếu trả cổ tức cần cẩn trọng, vì nếu chọn sai có thể chỉ trả cổ tức cao vài lần rồi phải chịu đựng cổ phiếu liên tục lỗ.

1. Chọn công ty có nền tảng vững mạnh

Cổ tức đến từ lợi nhuận, nên chọn công ty có khả năng tạo lợi nhuận liên tục để đảm bảo trả cổ tức đều đặn, không làm giảm giá trị cổ phiếu hoặc giá trị doanh nghiệp.

2. Kiểm tra tỷ lệ chi trả cổ tức không quá thấp

Nên chọn tỷ lệ ít nhất bằng hoặc cao hơn tỷ lệ lạm phát, khoảng 2% mỗi năm. Cổ tức không nên thấp hơn mức này để giữ giá trị tiền của nhà đầu tư.

3. Cẩn thận với tỷ lệ chi trả cổ tức cao bất thường

Cổ tức cao một cách hợp lý và đều đặn là điều hiếm. Nếu thấy cổ phiếu trả cổ tức rất cao, cần kiểm tra xem đó có phải là một lần hay không, hoặc có phải là lấy hết lợi nhuận tích lũy để trả không. Những dấu hiệu này cho thấy việc chi trả không bền vững lâu dài.

4. Theo dõi lịch sử chi trả cổ tức

Xem xét kết quả chi trả cổ tức trong nhiều năm, không chỉ một năm. Công ty trả cổ tức hợp lý và liên tục phản ánh sự ổn định về tài chính.

5. Quản lý chi phí mua vào phù hợp

Lợi nhuận từ cổ tức phụ thuộc vào giá mua. Nhà đầu tư A mua ở giá 5 บาท, cổ tức 1 บาท, lợi tức 20%. Nhà đầu tư B mua ở giá 6 บาท, cổ tức 1 บาท, lợi tức còn 16.6%. Do đó, việc mua vào đúng thời điểm giá thấp rất quan trọng.

Các bước mua cổ phiếu trả cổ tức từ bắt đầu đến nhận cổ tức

( 1. Mở tài khoản với nhà môi giới

Chuẩn bị bản sao CMND, sao kê tài khoản và giấy tờ từ nhà môi giới. Để thuận tiện nhận cổ tức, nên đăng ký dịch vụ E-Dividend để tự động chuyển tiền cổ tức vào tài khoản, mất khoảng 1-5 ngày làm việc.

) 2. Chuyển tiền vào tài khoản

Sau khi được phê duyệt, chuyển tiền đầu tư vào tài khoản để làm vốn mua bán.

( 3. Nghiên cứu và chọn cổ phiếu trả cổ tức

Phân tích cổ phiếu theo các tiêu chí đã đề cập, sử dụng Watch List để theo dõi giá hoặc dùng phân tích kỹ thuật để tìm điểm vào phù hợp.

) 4. Theo dõi kết quả hoạt động và việc chi trả cổ tức

Theo dõi kết quả kinh doanh hàng năm, giúp dự đoán sơ bộ việc chi trả cổ tức. Khi có báo cáo lợi nhuận, chờ ngày họp cổ đông để phê duyệt chính thức. Từ đó, giữ cổ phiếu đến ngày XD để đủ điều kiện nhận cổ tức.

5. Nhận cổ tức

Trong vòng 1 tháng sau khi phê duyệt, cổ tức sẽ được chuyển vào tài khoản đã đăng ký dịch vụ E-Dividend, đã trừ thuế 10%.

Các câu hỏi thường gặp

Phải mua cổ phiếu trước ngày XD bao nhiêu ngày?

Mua vào bất kỳ ngày nào miễn là không phải ngày XD, vì XD nghĩa là Exclude Dividend ###không bao gồm cổ tức###. Mua vào ngày đó sẽ không được hưởng cổ tức.

Có thể xem cổ phiếu trả cổ tức ở đâu?

Quan sát tỷ lệ chi trả ###Payout Ratio### hoặc lợi tức cổ tức (Dividend Yield) trên trang web set.or.th hoặc xem chỉ số SETHD gồm 30 cổ phiếu trả cổ tức cao nhất.

Mua vào thời điểm nào sẽ có lợi nhuận tốt nhất?

Thị trường hiệu quả, giá cổ phiếu phản ánh thông tin đã công bố. Mua sau khi công bố kết quả kinh doanh tốt có thể mua đắt. Đối với đầu tư dài hạn, nên mua khi giá giảm trước kỳ công bố kết quả để có chi phí hợp lý.

Tóm lại

Đầu tư cổ phiếu trả cổ tức phù hợp khi thị trường khá yên tĩnh, có thể tạo dòng tiền đều đặn và có cơ hội tăng trưởng vốn dài hạn. Cách xem lợi nhuận cổ tức đúng là xem tỷ lệ chi trả, lợi tức cổ tức và lịch sử chi trả nhiều năm. Lựa chọn cổ phiếu trả cổ tức thành công cần chọn công ty có nền tảng vững mạnh, tỷ lệ hợp lý, chi trả đều đặn và quản lý chi phí mua vào thấp. Những yếu tố này là chìa khóa để tránh bẫy cổ phiếu trả cổ tức và xây dựng khoản đầu tư bền vững cuối cùng.