Divergence Bullish và Phân kỳ giảm giá thị trường gấu: Cơ hội ẩn trong phân tích kỹ thuật

Các tín hiệu “nói dối” trong thị trường

Trong giao dịch, bạn có từng gặp phải tình huống này không: giá liên tục giảm nhưng chỉ số lại không xác nhận đà giảm? Hoặc giá đang tăng, chỉ số bắt đầu yếu đi? Đó chính là Divergence (đảo chiều) cốt lõi — sự không đồng bộ giữa biến động giá và các chỉ số kỹ thuật.

Divergence không phải là lỗi của chỉ số, mà là một tín hiệu mạnh mẽ từ thị trường: động lượng của xu hướng hiện tại có thể đang suy yếu. Là nhà giao dịch, học cách nhận diện và tận dụng tín hiệu này chính là nắm trong tay một công cụ dự đoán sự chuyển hướng của xu hướng.

Bản chất của Divergence: Cảnh báo suy giảm động lượng

Divergence xảy ra trong hai trường hợp:

Trường hợp 1: Giá tạo đỉnh mới / đáy mới nhưng chỉ số không theo kịp

Khi giá liên tục tăng và tạo đỉnh cao hơn (Higher High), nhưng RSI, MACD hoặc các chỉ số động lượng khác lại yếu đi, tạo đáy thấp hơn, thì xuất hiện một mâu thuẫn. Mâu thuẫn này cho thấy bên bán đang dần tham gia, sức mạnh của xu hướng tăng đang giảm đi. Đây là dạng Bearish Divergence (đảo chiều giảm giá) — một tín hiệu cảnh báo nguy hiểm.

Ngược lại, nếu giá liên tục giảm nhưng chỉ số cho thấy yếu đi, thì xuất hiện Bullish Divergence (đảo chiều tăng giá) — tín hiệu tiềm năng cho sự đảo chiều.

Trường hợp 2: Đỉnh / đáy giá giảm dần nhưng chỉ số vẫn cho thấy sức mạnh

Đây là Hidden Divergence (đảo chiều tiềm ẩn), không dự báo đảo chiều mà dự báo tiếp tục xu hướng. Khi giá có các dao động yếu hơn (như đỉnh thấp hơn), nhưng chỉ số vẫn duy trì sức mạnh, điều này cho thấy xu hướng chính vẫn còn tiếp diễn.

Nhận diện Divergence qua ba chỉ số chính

MACD: Người theo dõi xu hướng

MACD gồm hai đường trung bình động, phản ánh sự thay đổi của động lượng giá. Khi MACD dương và ngày càng mở rộng, xu hướng tăng mạnh; khi âm và thu hẹp, xu hướng giảm yếu đi.

Ứng dụng: Khi giá tạo đỉnh mới nhưng MACD đỉnh thấp hơn, đó là tín hiệu bearish divergence điển hình, cho thấy đà tăng đang cạn kiệt.

RSI: Cảnh sát quá mua quá bán

RSI nằm trong khoảng 0-100. Trên 70 là vùng quá mua, dưới 30 là quá bán.

Điểm quan sát chính:

• RSI trên 70 nhưng giá vẫn tiếp tục tăng → có thể xuất hiện bearish divergence
• RSI dưới 30 nhưng giá vẫn giảm → có thể xuất hiện bullish divergence

Lúc này, sự không đồng bộ giữa RSI và giá chính là tín hiệu đảo chiều.

Williams %R: Chỉ số quá mua quá bán khác

%R nằm trong khoảng 0-100, trên 80 là quá mua, dưới 20 là quá bán. Nguyên lý hoạt động tương tự RSI, nhưng cách tính khác nhau, đôi khi có thể bắt được tín hiệu divergence mà RSI bỏ lỡ.

Hai loại Divergence chính và ứng dụng trong giao dịch

Loại 1: Regular Divergence (đảo chiều chuẩn) — tín hiệu đảo chiều xu hướng

Bullish Divergence (đảo chiều tăng): Dừng giảm

Định nghĩa: Giá tạo đáy mới thấp hơn nhưng chỉ số (như RSI) không tạo đáy mới, mà lại đi lên.

Thời điểm xuất hiện: Thường xuất hiện cuối xu hướng giảm, đặc biệt khi RSI đã vào vùng quá bán (dưới 30).

Chiến lược giao dịch:

1. Quan sát giá hình thành đáy đôi hoặc đáy thấp hơn
2. Kiểm tra RSI, MACD có xuất hiện divergence không
3. Khi xuất hiện nến tăng mạnh (như hammer), đó là tín hiệu mua vào
4. Đặt stop-loss dưới đáy gần nhất
5. Chờ divergence xác nhận rồi mới vào lệnh

Lời khuyên thực chiến: Đừng vội mua. Dù đã thấy bullish divergence, hãy chờ giá thực sự bật lên xác nhận rồi mới hành động.

Bearish Divergence (đảo chiều giảm): Sắp kết thúc đà tăng

Định nghĩa: Giá tạo đỉnh mới cao hơn nhưng chỉ số không theo kịp, thậm chí bắt đầu yếu đi.

Thời điểm xuất hiện: Thường xuất hiện khi xu hướng tăng sắp chuyển sang giảm, đặc biệt khi RSI vào vùng quá mua (trên 70).

Chiến lược giao dịch:

1. Nhận diện các đỉnh cao hơn của giá (Higher High)
2. Kiểm tra MACD, RSI có đỉnh thấp hơn (Lower High) không
3. Khi xuất hiện tín hiệu giảm rõ ràng (như nến shooting star), xem xét short
4. Đặt stop-loss trên đỉnh cao nhất gần nhất
5. Mục tiêu thường là các mức hỗ trợ gần nhất

Lời khuyên thực chiến: Bearish divergence thường xuất hiện nhiều lần tại đỉnh, có thể phải đợi nhiều lần mới đảo chiều thật sự, nên quản lý rủi ro cẩn thận.

Loại 2: Hidden Divergence (đảo chiều tiềm ẩn) — chứng cứ xu hướng tiếp diễn

Hidden Bullish Divergence: Xu hướng tăng vẫn tiếp tục

Đặc điểm: Giá trong quá trình tăng có điều chỉnh, tạo đáy cao hơn (Higher Low), nhưng RSI lại tạo đáy thấp hơn (Lower Low).

Ý nghĩa: Dù giá điều chỉnh, chỉ số vẫn cho thấy động lượng còn mạnh. Điều này cho thấy đợt giảm chỉ là điều chỉnh, xu hướng tăng chính vẫn còn.

Ứng dụng giao dịch:

1. Nhận diện xu hướng tăng của giá
2. Quan sát divergence trong các điều chỉnh của chỉ số
3. Khi giá vượt đỉnh cũ, đó là điểm vào tiếp tục tăng
4. Đặt stop-loss dưới đáy điều chỉnh
5. Sử dụng tín hiệu này để theo xu hướng tăng

Hidden Bearish Divergence: Xu hướng giảm vẫn còn

Đặc điểm: Giá trong quá trình giảm có phản hồi, tạo đỉnh thấp hơn (Lower High), nhưng chỉ số lại tạo đỉnh cao hơn (Higher High).

Ý nghĩa: Phản hồi của giá chỉ là hồi kỹ thuật, xu hướng giảm chính vẫn còn mạnh.

Ứng dụng giao dịch:

1. Xác nhận xu hướng giảm
2. Trong các đợt hồi, quan sát divergence của chỉ số
3. Khi giá phá đáy cũ, xác nhận tín hiệu short
4. Đặt stop-loss trên đỉnh gần nhất
5. Sử dụng tín hiệu này để vào lệnh bán

Phân tích ví dụ thực chiến

Trường hợp 1: Ví dụ điển hình của Bullish Divergence

Một đồng coin trải qua đợt giảm mạnh, RSI đã rơi vào vùng quá bán (dưới 30). Trong quá trình giảm, giá tạo ra hai đáy thấp dần, nhưng đáy thứ hai RSI lại cao hơn đáy đầu tiên. Mâu thuẫn này chính là bullish divergence.

Giao dịch: Khi xác nhận nến xanh lớn xuất hiện, vào lệnh mua, đặt stop-loss dưới đáy thứ hai 2%, mục tiêu tại các mức kháng cự quan trọng trước đó.

Trường hợp 2: Ví dụ về Hidden Bullish Divergence

Một đồng coin trong xu hướng tăng có điều chỉnh. Giá tạo đáy cao hơn nhưng RSI lại tạo đáy thấp hơn cùng lúc, cho thấy dù có điều chỉnh, động lượng giảm đang yếu đi, dự báo sắp có phản hồi tăng.

Giao dịch: Chờ giá vượt đỉnh điều chỉnh, lấy điểm phá đỉnh làm điểm vào, đặt stop-loss dưới đáy điều chỉnh.

Ba rủi ro lớn khi dùng Divergence

Rủi ro 1: Tín hiệu giả xuất hiện nhiều lần

Divergence có thể nhiều lần xuất hiện mà không dẫn đến đảo chiều ngay, khiến nhiều trader bị dừng lỗ liên tục. Giải pháp là kết hợp thêm các tín hiệu xác nhận như mô hình nến, hỗ trợ kháng cự.

Rủi ro 2: Các chỉ số cho tín hiệu không đồng nhất

MACD divergence nhưng RSI không xác nhận, lúc này nên chờ đợi xác nhận rõ ràng hơn thay vì vội vàng.

Rủi ro 3: Bỏ qua xu hướng chính

Trong xu hướng mạnh, dù xuất hiện bearish divergence, xu hướng vẫn có thể tiếp tục. Luôn tôn trọng sức mạnh của xu hướng chính.

Lời khuyên cuối cùng

Divergence là công cụ mạnh mẽ, nhưng không phải là “chìa khóa vạn năng”. Nên kết hợp với các phương pháp khác như:

• Hỗ trợ kháng cự: Khi divergence xuất hiện tại các vùng quan trọng
• Mô hình nến: Chờ xác nhận đảo chiều
• Đường xu hướng: Tôn trọng xu hướng chính
• Quản lý rủi ro: Luôn đặt stop-loss hợp lý và kích thước vị thế phù hợp

Những trader thành thạo sẽ không vội mua khi chỉ có bullish divergence, mà xem đó là tín hiệu đáng chú ý để xác nhận bằng nhiều phương pháp khác nhau. Như vậy, bạn sẽ không bỏ lỡ cơ hội mà cũng tránh được các sai lầm thường gặp.

Hãy nhớ, thị trường sẽ thử thách sự kiên nhẫn của bạn nhiều lần. Học cách chờ đợi xác nhận, bạn đã chiến thắng phần lớn các trader rồi.