ORE trở lại: Từ "máy làm nghẽn mạng" đến giao thức thu nhập số hai trên Solana

Bạn còn nhớ ORE – dự án từng khiến mạng Solana tê liệt không? Dự án “già” này vừa có cú hồi sinh ngoạn mục: chỉ trong một tháng, giá từ $10 bay lên $600, hiện là giao thức có doanh thu cao thứ hai hệ sinh thái Solana, với thu nhập trung bình hơn 1 triệu đô mỗi ngày, chỉ sau Pump.fun.

Vì sao lại hồi sinh? Cơ chế được “đại phẫu”

Thay đổi cốt lõi ở mô hình kinh tế. ORE phiên bản mới dùng cơ chế đào 5x5 ô lưới thay thế PoW cũ — mỗi vòng 1 phút, thợ đào nạp SOL để chiếm vị trí trên lưới, hệ thống sẽ ngẫu nhiên chọn ra ô thắng, SOL ở 24 ô còn lại được chuyển hết cho người thắng. Nghe như đánh bạc, nhưng thiết kế rất cao tay: chặn hoàn toàn dòng giá trị chảy ra ngoài, SOL của người thua không biến mất mà về tay người thắng luôn.

Mô hình token: Tự động mua lại + đốt tạo xoắn giảm phát

Khi rút ORE đào được sẽ bị thu 10% “phí tinh luyện”, khoản này tự động phân bổ lại cho thợ đào theo tỷ lệ token chưa rút — tức là nắm giữ lâu sẽ có lãi. Đồng thời, giao thức tự động trích 10% doanh thu đào (bằng SOL) để mua lại ORE trên thị trường:

• 7 ngày gần nhất doanh thu giao thức đạt 21.529 SOL (~3,6 triệu USD)
• Đã mua lại 10.381 ORE
• 90% lượng này đem đốt trực tiếp, 10% chia cho Staker

Kết quả là gì? 5/7 ngày gần nhất đều trong trạng thái giảm phát. Hiện có 286.629 ORE đang được staking, TVL vượt 150 triệu USD, APR gần 21%.

Dữ liệu: Cỗ máy doanh thu lớn thứ hai

Doanh thu giao thức trên $1 triệu/ngày, toàn hệ sinh thái Solana chỉ có Pump.fun là so được. Đây không phải doanh thu do phát hành token mới, mà là phí thực tế từ người dùng tương tác. Team dự án vẫn giữ hard cap 5 triệu token, tốc độ phát hành ổn định 1 ORE/phút, nhưng giờ có cơ chế tự điều chỉnh — thu nhập cao thì giảm phát, thu nhập thấp thì nhẹ nhàng lạm phát.

Năm ngoái, dự án này từng bị “lạnh nhạt” nửa năm vì sai sót trong phân phối incentive ở phiên bản V2. Lần đại cải tổ này là kết quả sau 12 tháng đội ngũ ngẫm lại khuyết điểm cốt lõi của mô hình PoW truyền thống. Từ tháng 9, khi hoàn thành gọi vốn 3 triệu USD (Foundation Capital dẫn đầu, Solana Ventures đầu tư phụ), tốc độ triển khai cho tới hiện tại vẫn rất nhanh.